Әсер ету механизмі және клиникалық әсерлер
α2-адренорецепторлардың белсендірілуі орталық және шеткі симпатолитикалық әсерді тудырады. Дексмедетомидиннің седативті (тыныштандыру) әсерінің механизмі бензодиазепиндер мен пропофолдың әсер ету тетігінен ерекшеленеді, олар ГАМҚ-эргия жолдарына әсер ету жолымен седатция тудырады.
Дексмедетомидиннің седативті әсері ми діңінің көгілдір дағында қозудың төмендеуіне байланысты. Көк дақ α2А-адренорецепторлардың жоғары тығыздығымен сипатталады және мидың алдыңғы бөлімдерінің норадренергиялық иннервациясының маңызды көзі болып табылады. Сонымен қатар, ол ОЖЖ тонусын және назар аударуды қолдау мен реттеуде маңызды рөл атқарады.
Кора головного мозга - Бас ми қабығы; Мозжечок – Мишық; Продолговатый мозг – Сопақша ми; Мост – Көпір; Голубое пятно - Көк дақ; Активация α2А -адренорецепторов голубого пятна в стволе головного мозга - Бас миының бағанасында көк дақтың α2А -адренорецепторларын белсендіру; Ингибирование Са2+-каналов и открытие К+ – каналов – Са2+-каналдарын баяулату және К+-каналдарын ашу; Гиперполяризация и снижение активности возбуждаемых нейронов - Поляризация күшеюі және қоздырылатын нейрондардың белсенділігінің төмендеуі ; Седация – Седация.
Дексмедетомидин тудырған седация пациенттердің неғұрлым жеңіл оянуымен сипатталады, бұл олардың медициналық қызметкерлермен неғұрлым тиімді өзара әрекеттесуін және қарым-қатынасын қамтамасыз етеді, сондай-ақ стандартты ГАМҚ-ергиялық препараттармен қамтамасыз етілген редакциямен салыстырғанда қоршаған жағдайды түсінудің неғұрлым жоғары дәрежесі.
Клиникалық әсерлер:
дексдор® седативті препаратқа қарағанда ауқымды. Ол седативті, анксиолитикалық, анальгетикалық және симпатолитикалық әсерлерге ие.
дексдор® алатын пациенттер тыныш және қарым-қатынасқа дайын, олар саналы өзара іс-қимыл жасай алады және медперсоналмен араласа алады.
дексдор® тыныс алуды іс жүзінде тежемейді, демек, ӨЖЖ аппаратынан ажыратуды жеңілдетеді және интубирленбеген пациенттерде қолданылуы мүмкін.
дексдор® пациенттің ауырсыну туралы хабарлау қабілетін жақсартады.
дексдор® табиғи қалыпты ұйқыға ұқсас (ұйқының N2 фазасы) ұйқы туғызады.
дексдор® - түрлі мүшелер мен жүйелерге әсері.
Седация α2А – Седация α2А; Подавление тремора α2В - Треморды басу α2В; Вазодилатация (гипотензия) α2А - Тамыр кеңуі (қысым төмендеу) α2А; Вазоконстрикция (гипертензия) α2В - Тамыр тарылуы (гипертензия) α2В; Аналгезия α2А - Аналгезия α2А; Усиление диуреза α2В - Диурездің күшеюі α2В; Брадикардия или уменьшение тахикардии α2А - Брадикардия немесе тахикардияның азаюы α2А.
Артериялық қысым және ЖҚЖ (орталық әсер) ↓
Жоғары дозада артериялық қысым (перифериялық вазонстрикция) ↑
Жүрек шығарындысы және оттекке қажеттілік ↓
Диурез ↑
Саливация ↓
Қалтырау және бұлшықет дірілі ↓
Инсулин секрециясы ↓
Ішектің секреторлы және моторлы белсенділігі ↓
1. Callado LF and Stamford JA (1999) Alpha-2A but not alpha-2B/C adrenoceptors modulate noradrenaline release in rat locus coeruleus: voltammetric data. Eur. J. Pharmacol. 366 (1): 35-9.
2. Altman JD, Trendelenburg AU, MacMillan L, et al. (1999) Abnormal regulation of the sympathetic nervous system in alpha2A-adrenergic receptor knockout mice. Mol. Pharmacol. 56 (1): 154-61.